Η ανάγκη για νοσηλευτική εξειδίκευση στο φαινόμενο της σεξουαλικής βίας: Γνώσεις, αντιλήψεις και πρακτικές του νοσηλευτικού προσωπικού στην αναγνώριση και διαχείριση περιστατικών σεξουαλικής βίας

Περίληψη

Εισαγωγή: Η σεξουαλική βία αποτελεί ένα κρίσιμο ζήτημα δημόσιας υγείας με πολλαπλές συνέπειες για τους επιζώντες. Τα τελευταία χρόνια η αντιμετώπισή της φαίνεται να εισάγεται όλο και περισσότερο στη διεθνή υγειονομική ατζέντα, κυρίως αναφορικά με τη δημιουργία πρωτοκόλλων και την ενδυνάμωση της απόκρισης των επαγγελματιών υγείας. Εδώ και αρκετές δεκαετίες πολλές χώρες στοχεύουν στην εξειδίκευση νοσηλευτών για τη διαχείριση αυτών των περιστατικών, αναγνωρίζοντας τη σεξουαλική βία ως ένα φαινόμενο που χρήζει εξειδικευμένης φροντίδας, προσεκτικών χειρισμών και διεπιστημονικής προσέγγισης.
Σκοπός: Η εργασία επιχειρεί να εκτιμήσει εάν το νοσηλευτικό προσωπικό στην Ελλάδα έχει εφοδιαστεί με τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες για να διαχειριστεί περιστατικά σεξουαλικής βίας. Με βάση τα παραπάνω, η εργασία επιδιώκει να διερευνήσει κατά πόσο είναι υπαρκτή η ανάγκη εξειδίκευσης των νοσηλευτών πάνω στη διαχείριση της σεξουαλικής βίας.
Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συγχρονική μελέτη τον Ιανουάριο του 2022 με δείγμα ευκολίας το οποίο αποτέλεσαν 109 νοσηλευτές ανεξαρτήτως χώρου εργασίας. Η συλλογή δεδομένων έγινε με τη διαδικτυακή ανάρτηση ερωτηματολογίου μέσω των social media. Οι απαντήσεις κωδικοποιήθηκαν και τα δεδομένα αναλύθηκαν με το στατιστικό πρόγραμμα ΙΜΒ SPSS-25.
Αποτελέσματα: Από την έρευνα προκύπτει ότι το 79,7% των συμμετεχόντων δεν έχει έρθει σε επαφή με κάποιο περιστατικό σεξουαλικής βίας, ενώ επί υποψίας περιστατικού, μόνο το 53,2% προχώρησε σε περαιτέρω διερεύνηση. Το 84,0% δήλωσε ότι δεν γνωρίζει για την ύπαρξη σχετικού πρωτοκόλλου διαχείρισης στον χώρο εργασίας του και το 73,4% δεν έχει λάβει συναφή εκπαίδευση. Προκαταλήψεις αναφορικά με τα θύματα είναι υπαρκτές αλλά όχι κυρίαρχες. Τέλος, το 90,8% αντιλαμβάνεται τη σεξουαλική βία ως ένα σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας και εκφράζει την ανάγκη για περαιτέρω εκπαίδευση. Οι νοσηλευτές που έτυχαν σχετικής εκπαίδευσης συχνότερα διαχειρίστηκαν κάποιο περιστατικό σεξουαλικής βίας (p<0,001), είναι μικρότερης ηλικίας (p=0,008), όπως επίσης και οι νοσηλευτές που γνωρίζουν την ύπαρξη σχετικών πρωτοκόλλων για τη σεξουαλική βία, δηλώνουν συχνότερα ότι έχουν έρθει σε επαφή με κάποιο περιστατικό σεξουαλικής βίας(p=0,006).
Συμπεράσματα: Στην Ελλάδα παρατηρείται ανεπαρκής εμπλοκή των νοσηλευτών στο φαινόμενο, η οποία μοιάζει να αποτελεί φυσική συνέπεια των αποσπασματικών γνωσιακών πόρων αλλά και της έλλειψης ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού παρέμβασης. Οι συγκεκριμένες ελλείψεις που δυσχεραίνουν την αναγνώριση και την ικανοποιητική διαχείριση των περιστατικών συνιστούν στοιχεία που καθιστούν υπαρκτή την ανάγκη διαμόρφωσης ενός σύγχρονου πλαισίου εξειδίκευσης.

Λέξεις ευρετηρίου: Σεξουαλική βία, νοσηλευτική φροντίδα, νοσηλευτική εξειδίκευση