Υποστηρικτικές Ανάγκες Ασθενών με Καρκίνο του Μαστού που Λαμβάνουν Ορμονοθεραπεία

Περίληψη

Η ορμονοθεραπεία είναι ζωτικής σημασίας στη θεραπεία των ασθενών με καρκίνο του μαστού, αλλά δημιουργεί πολλές παρενέργειες, που συχνά αποτελούν αιτία διακοπής της, με σημαντικές επιπτώσεις στους ασθενείς με πρώιμο καρκίνο αλλά και στους επιβιώσαντες. Σκοπός: Η μελέτη της βιβλιογραφίας σχετικά με τις υποστηρικτικές ανάγκες των ασθενών με καρκίνο του μαστού που λαμβάνουν ορμονοθεραπεία. Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στις ηλεκτρονικές βάσεις Medline και Cochrane, στον Σύνδεσμο Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (HEAL-Link) και στη μηχανή αναζήτησης Google Scholar, με τις ακόλουθες λέξεις-κλειδιά: breast cancer, supportive care needs, unmet needs, quality of life, hormone therapy, endocrine therapy. Κριτήρια ένταξης των άρθρων ήταν η αγγλική γλώσσα, η θεματολογική εστίαση στην ορμονοθεραπεία, οι ασθενείς να έχουν διαγνωσθεί αποκλειστικά με καρκίνο του μαστού και να μη λαμβάνουν ταυτόχρονα χημειοθεραπεία ή/και ακτινοθεραπεία. Χρονική διάρκεια αναζήτησης βιβλιογραφίας ήταν το διάστημα μεταξύ 2000 και 2017. Με βάση τις λέξεις-κλειδιά και τα κριτήρια ένταξης τελικά κρίθηκαν κατάλληλες 21 πρωτογενείς ερευνητικές μελέτες, από τις οποίες οι 11 αφορούσαν στην ποιότητα ζωής, οι 2 σε φαρμακολογικές παρεμβάσεις και οι 8 σε μη φαρμακολογικές παρεμβάσεις. Αποτελέσματα: Η ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι οι συχνότερες επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής που σχετίζονται με τη λήψη ορμονοθεραπείας ήταν η ναυτία, οι εξάψεις, οι μυοσκελετικές διαταραχές, τα γυναικολογικά προβλήματα, η κόπωση και οι διαταραχές ύπνου. Η εφαρμογή φαρμακολογικών και μη φαρμακολογικών παρεμβάσεων, όπως το ζολεδρονικό οξύ, η κολπική γέλη, η σωματική άσκηση, η γιόγκα, η υδροθεραπεία και ο βελονισμός, σχετίστηκαν με στατιστικά σημαντική μείωση των επιπτώσεων. Τα ποσοστά βελτίωσης κυμάνθηκαν μεταξύ 14% και 100%. Συμπεράσματα: Η έγκαιρη αναγνώριση και η υποστήριξη ατόμων με καρκίνο του μαστού, με μη ικανοποιημένες υποστηρικτικές ανάγκες που προκύπτουν από τη λήψη ορμονοθεραπείας, μπορεί να οδηγήσει σε βελτιωμένα αποτελέσματα.