Ενδυναμώνοντας τις νοσηλεύτριες: Ψυχοθεραπευτικές ιδιότητες για την πρόληψη της επαγγελματικής εξουθένωσης, μέσα από την φαινομενολογική ερμηνευτική ανάλυση

Συγγραφείς

  • Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου
  • Βασιλική Ντρέ
  • Ναταλία Πλιάκου

Λέξεις-κλειδιά:

Φαινομενολογία, ερμηνευτική φαινομενολογική ανάλυση, διπλή ερμηνευτική, επαγγελματική εξουθένωση, ενδυνάμωση.

Περίληψη

Εισαγωγή: Η εργασία αυτή, αποτελεί μέρος μιας διδακτορικής διατριβής, που διερευνά τη βιωμένη εμπειρία του φαινομένου της επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout) σε Ελληνίδες παιδιατρικές νοσηλεύτριες διαμέσου της ερμηνευτικής φαινομενολογικής ανάλυσης (Interpretative Phenomenological Analysis - IPA), μετά την πανδημία του Κορονοϊού. Η επαγγελματική εξουθένωση των νοσηλευτριών, θέτει σημαντικές προκλήσεις στις διοικήσεις των δομών υγειονομικής περίθαλψης, ειδικότερα, αναφορικά με την ατομική τους ευημερία, και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους ασθενείς τους. 
Σκοπός: Η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας των ψυχοθεραπευτικών παρεμβάσεων, εστιάζοντας στη φροντίδα, την πρόληψη και την αντιμετώπιση της επαγγελματικής εξουθένωσης, παιδιατρικών νοσηλευτριών. Η ανάδειξη της χρησιμότητας μιας ενεργής, ερευνητικής διαδικασίας, που ωφελεί άμεσα τις συμμετέχουσες, προσφέροντάς τους θεραπευτικές παρεμβάσεις, ο επαναπροσδιορισμός της επαγγελματικής εξουθένωσης ως ένα ενδυναμωτικό φαινόμενο. 
Σχεδιασμός & Μέθοδος: Αξιοποιείται, η μέθοδος ποιοτικής ανάλυσης IPA για να διερευνηθεί, η βιωμένη εμπειρία της επαγγελματικής εξουθένωσης σε παιδιατρικές νοσηλεύτριες στο εργασιακό τους πλαίσιο. Τα δεδομένα, προέρχονται από ημιδομημένες συνεντεύξεις διάρκειας 60 λεπτών. Οι συνεντεύξεις, διεξάγονται σε ειδικά διαμορφωμένο γραφείο και ηχογραφούνται με τη συγκατάθεση των συμμετεχουσών. Για να διατηρηθεί η ομοιογένεια του δείγματος, απαραίτητη στις μελέτες IPA, οι συμμετέχουσες, επιλέχτηκαν με συγκεκριμένα κριτήρια που είναι: το φύλο, η ηλικία, η επαγγελματική εμπειρία, η επαγγελματική θέση, η πολιτισμική κουλτούρα, και η πεποίθηση πως βιώνουν επαγγελματική εξουθένωση. Τα δεδομένα που παρουσιάζονται, προέρχονται από πέντε συνεντεύξεις. 
Αποτελέσματα: Οι αναλύσεις δείχνουν πως οι νοσηλεύτριες, παρά την ψυχική και σωματική δυσφορία που βιώνουν, λόγω του φαινομένου της επαγγελματικής εξουθένωσης δεν έχουν χάσει τον φροντιστικό τους ρόλο. Η επιβεβαίωση ενός τόσο σημαντικού στοιχείου της νοσηλευτικής τους ταυτότητας, ήταν για εκείνες ευεργετική και ενδυναμωτική ταυτόχρονα. Μέσα από την ερευνητική διαδικασία, όπου εξέφρασαν τις δυσκολίες, τις αγωνίες και τις προσδοκίες τους, αναδιατύπωσαν τα συναισθήματά τους, κι επικύρωσαν τις εμπειρίες τους σε ένα ασφαλή πλαίσιο. H συνεργατική φύση της IPA, ενθάρρυνε την ερευνήτρια και τις συμμετέχουσες να συν-κατασκευάσουν ένα κοινό νόημα, συνθέτοντας μια νέα, δική τους εικόνα για την επαγγελματική εξουθένωση, και ενισχύοντας το αίσθημα της ενσυναίσθησης, της ενδυνάμωσης, και της ελπίδας. 
Η ενεργή εμπλοκή της ερευνήτριας, της αποφέρει γνώσεις για το φαινόμενο της επαγγελματικής εξουθένωσης στη νοσηλευτική από τις ίδιες τις νοσηλεύτριες σε πραγματικό χρόνο, μέσα στον εργασιακό τους χώρο, ενισχύοντας την αυτογνωσία τους, και τη θετική νοηματοδότηση των δυσκολιών τους. Αυτές οι ψυχοθεραπευτικές ιδιότητες, μπορούν να είναι ιδιαίτερα επωφελείς για τις νοσηλεύτριες, που ενδέχεται να αισθάνονται στιγματισμένες από την επαγγελματική εξουθένωση, περιθωριοποιημένες ή και αφρόντιστες στον επαγγελματικό τους ρόλο.

Βιογραφικά Συγγραφέων

Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου

MSc,Ψυχολόγος, Πανεπιστημιακή
Ψυχιατρική Κλινική Παιδιών & Εφήβων ΕΚΠΑ, 1η Υ.ΠΕ. Αττικής, Υποψήφια
Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Ψυχολογίας,
(PsyD) University of East London

Βασιλική Ντρέ

PhD, Διευθύντρια Νοσηλευτικής Ψυχικής Υγείας, Περιφεριακό Δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, 1η Υ.ΠΕ. Αττικής

Ναταλία Πλιάκου

PsyD, Ψυχολόγος, Ακαδημαϊκή Υπεύθυνη Μητροπολιτικό Κολλέγιο Μαρούσι

Λήψεις

Δημοσιευμένα

2025-11-21

Τεύχος

Ενότητα

Ερευνητική Εργασία (Original)