Αξιολόγηση της ποιότητας ζωής ασθενών με μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα υπό ανοσοθεραπεία έναντι αυτών υπό χημειοθεραπεία Χρίστος Στυλιανού,1 Θεοχάρης Κωνσταντινίδης,2 Ουρανία Γκοβίνα3
Λέξεις-κλειδιά:
Ανοσοθεραπεία, Μη μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονα, Ποιότητα ζωής, Χημειοθεραπεία.Περίληψη
Εισαγωγή: Ο Μη Μικροκυτταρικός Καρκίνος Πνεύμονα (ΜΜΚΠ) συνοδεύεται από εύρος συμπτωμάτων και σχετίζεται με κακή πρόγνωση και σημαντικά μειωμένη ποιότητα ζωής. Η ανοσοθεραπεία έχει βελτιώσει σημαντικά τη συνολική επιβίωση των ασθενών με ΜΜΚΠ συγκριτικά με τη χημειοθεραπεία.
Σκοπός: Η αξιολόγηση της επίδρασης της ανοσοθεραπείας έναντι της χημειοθεραπείας στην ποιότητα ζωής των ασθενών με ΜΜΚΠ.
Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων PubΜed, Cochrane, στον Σύνδεσμο Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (HEAL-Link) και στη μηχανή αναζήτησης Google Scholar, για την ανεύρεση τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών (Randomized Controlled Trials – RCTs), στην αγγλική γλώσσα, δημοσιευμένες το διάστημα μεταξύ 2017 και 2022 που αφορούσαν ενήλικες ασθενείς. Η αναζήτηση έγινε με τη χρήση των όρων «immunotherapy», «chemotherapy»,«Non-Small Cell Lung Cancer», «quality of life» σε όλους τους πιθανούς συνδυασμούς. Κατά την αρχική αναζήτηση βρέθηκαν 128 άρθρα και μετά την εφαρμογή των κριτηρίων στην ανασκόπηση συμπεριλήφθηκαν 9 RCTs.
Αποτελέσματα: Η διαφορά στη μέση μεταβολή της βαθμολογίας του EORTC QLQ-C30 ήταν υπέρ της ανοσοθεραπείας 2,7 έως 7,8 βαθμοί (p<0,05), με εξαίρεση μία μελέτη, που δεν έδειξε διαφορά μεταξύ των ομάδων. Στην κλίμακα LCSS, στο σύνολο των μελετών, η διαφορά στη μέση μεταβολή κυμάνθηκε μεταξύ -4,4 και -9,2 βαθμών (p<0,05), υπέρ της ομάδας της ανοσοθεραπείας. Σχετικά με την κλίμακα EQ-5D, η διαφορά στη μέση μεταβολή ήταν υπέρ της ανοσοθεραπείας 2,1 έως 7,2 βαθμοί (p<0,05), χωρίς τα αποτελέσματα να είναι στατιστικά σημαντικά σε 2 μελέτες. Από το σύνολο των μελετών προκύπτει ότι στην ομάδα ανοσοθεραπείας, συγκριτικά με τη χημειοθεραπεία, υπήρξε στατιστικά σημαντική βελτίωση των κύριων συμπτωμάτων. Μεγαλύτερη βελτίωση παρατηρήθηκε στην αλωπεκία -15,9 έως -4,5 βαθμοί, τη περιφερική νευροπάθεια -12,9 έως -8,4 βαθμοί, την απώλεια όρεξης -11,9 έως -7,5 βαθμοί, τη δύσπνοια -11,7 έως -7,0 βαθμοί και τον βήχα -10,7 έως -3,4 βαθμοί (p<0,05 για όλα τα συμπτώματα).
Συμπεράσματα: Στους ασθενείς με ΜΜΚΠ η ανοσοθεραπεία σχετίζεται με διατήρηση ή μεγαλύτερη βελτίωση της ποιότητας ζωής συγκριτικά με τη κλασσική χημειοθεραπεία. Εκτός από τη συνολική επιβίωση, η εκτίμηση της ποιότητας ζωής πρέπει να θεωρείται εξίσου καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή της κατάλληλης θεραπείας στους ασθενείς με καρκίνο.