Κολίτιδα οφειλόμενη στην Ανοσοθεραπεία
Περίληψη
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Οι Αναστολείς Σημείων Ελέγχου (immune checkpoint inhibitors - ICIs) του ανοσοποιητικού συστήματος (ανοσοθεραπεία), αποτελούν έναν από τους πλέον καινοτόμους τρόπους αντιμετώπισης του καρκίνου. Σημαντικοί μοριακοί στόχοι είναι το κυτταροτοξικό αντιγόνο-4 του Τ-λεμφοκυττάρου, ο υποδοχέας της πρωτεΐνης του προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου (PD-1) και ο συνδέτης (PD-L1). Τα ειδικά αντισώματα έναντι των ανοσολογικών σημείων ελέγχου δρουν, επαναρρυθμίζοντας το ανοσοποιητικό σύστημα, ώστε να στραφεί εναντίον των καρκινικών κυττάρων. Η ανοσοθεραπεία πιθανόν λόγω της υπερενεργοποίησης του ανοσοποητικού συστήματος, προκαλεί μια σειρά παρενεργειών με την κολιτιδα να είναι μία από τις συχνότερες. Η σοβαρότητα της εξαρτάται από το είδος της θεραπείας και τη χορηγούμενη δόση. Υψηλότερες δόσεις ipilimumab(CTLA-4) σχετίζονται με αύξηση των πιθανοτήτων για εμφάνιση βαθμού 3 και 4 κολίτιδας. ΣΚΟΠΟΣ: Η ανάδειξη της συχνότητας εμφάνισης, του βαθμού έντασης της κολίτιδας οφειλόμενης σε ανοσοθεραπεία και οι επιπτώσεις της στη θεραπεία των ασθενών. ΥΛΙΚO ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: Πραγματοποιήθηκε συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, αξιοποιώντας τις βάσεις δεδομένων PubMed και Science Direct. Συμπεριλήφθηκαν 18 πρωτογενείς κλινικές μελέτες, οι οποίες πληρούσαν τα κριτήρια της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η χορήγηση ICIs αποτελούν θεραπευτική επιλογή για τον καρκίνο του πνεύμονα, του νεφρού, του ουροθηλίου και του μελανώματος. Η οφειλόμενη στην ανοσοθεραπεία κολίτιδα είναι η συχνότερα εμφανιζόμενη παρενέργεια, με τα ποσοστά εμφάνισής της να κυμαίνονται από 2,8% έως και 50%. Αναφέρονται περιπτώσεις διακοπής, αναστολής ή αλλαγής της θεραπείας σε ασθενείς με υψηλό βαθμό τοξικότητα και θάνατοι όταν η τοξικότητα είναι βαθμού 4 - 5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η λήψη ICIs αποτελεί μία συνήθη και ευρέως χρησιμοποιούμενη θεραπεία για την αντιμετώπιση πολλών τύπων κακοηθειών. Παρόλο που το όφελος στην επιβίωση των ασθενών είναι σημαντικό, η εμφάνιση παρενεργειών και ειδικότερα κολίτιδας μπορεί να δυσκολεύει τη συνέχιση της θεραπείας, με πιθανή την οριστική διακοπή, ενώ έχουν αναφερθεί και περιπτώσεις θανάτου. Απαραίτητη κρίνεται η έγκαιρη αναγνώριση της κολίτιδας και η ορθή διαχείρισή της, εφαρμόζοντας σύγχρονες κατευθυντήριες οδηγίες.
