Ο αντίκτυπος ενός ενημερωτικού φυλλαδίου στην προθυμία δωρεάς κερατοειδούς

Περίληψη

Εισαγωγή: Η μεταμόσχευση κερατοειδούς είναι η μόνη διαθέσιμη θεραπευτική επιλογή, όταν η διαφάνεια του κερατοειδούς είναι μειωμένη και όλες οι συντηρητικές, χειρουργικές ή άλλες ιατρικές θεραπείες έχουν αποτύχει. Όταν ένα άτομο εγγράφεται ως δωρητής οργάνων ή κερατοειδούς σε έναν οργανισμό μεταμοσχεύσεων και η οικογένειά του είναι ενήμερη, τόσο σε ένα σύστημα μεταμοσχεύσεων “opt-in” όσο και σε ένα σύστημα μετα- μοσχεύσεων “soft opt-out”, όπου η απόφαση της οικογένειας παίζει ρόλο, αυξάνονται οι πιθανότητες να λάβει τελικά τα όργανά του. Το φυλλάδιο είναι ένα αποδεκτό εργαλείο αγωγής υγείας και, ως εκ τούτου, πρέπει να αξιολογηθούν διαφορετικά ενημερωτικά/εκπαιδευτικά φυλλάδια για την αύξηση της προθυμίας του κοινού να δωρίσει κερατοειδή.

Σκοπός:  Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να αξιολογηθεί η επίδραση ενός ενημερωτικού/εκπαιδευτικού φυλλαδίου στην προθυμία του κοινού να δωρίσει κερατοειδή.

Υλικά και μέθοδοι: Διεξήχθη διαχρονική μελέτη σχεδιασμού εντός ομάδας, από τον Μάιο του 2022 έως τον Ιανουάριο του 2023. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα, κυρίως στην περιοχή της Αττικής, στην κοινό- τητα. Η διεξαγωγή της μελέτης ήταν σύμφωνη με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (General Data Protection Regulation -GDPR-). Οι συμμετέχοντες στη μελέτη, 91 μη επαγγελματίες/φοιτητές υγείας από την κοινότητα, έδωσαν πρώτα τη συγκατάθεσή τους, εγγράφως, αφού ενημερώθηκαν για τις λεπτομέρειες της έρευνας. Για τη συλλογή δεδομένων χρησιμοποιήθηκε αυτοδιαχειριζόμενο ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις κλειστού τύπου. Μετά την αρχική χορήγηση του ερωτηματολογίου (το ερωτηματολόγιο προελέγχου), τα μέλη της ερευνητικής ομάδας έδωσαν στους συμμετέχοντες ένα φυλλάδιο σχετικά με τη δωρεά κερατοειδούς, συνιστώντας τους ευγενικά να το διαβάσουν/μελετήσουν. Μετά από μία έως πέντε ημέρες, οι ερευνητές προσέγγισαν ξανά τους συμμετέχοντες και τους ζήτησαν να συμπληρώσουν ξανά ένα ερωτηματολόγιο (το ερωτηματολόγιο μεταελέγχου), αλλά αυτή τη φορά με μία ερώτηση, την ερώτηση σχετικά με τη στάση τους απέναντι στη δωρεά κερατοειδούς. Για την επαγωγική στατιστική ανάλυση, χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό τεστ McNemar-Bowker για να συγκριθεί η διαφορά στα ποσοστά κάθε στάσης απέναντι στη δωρεά κερατοειδούς πριν και μετά την παρέμβαση.

Αποτελέσματα: Όσον αφορά τα κοινωνικοδημογραφικά χαρακτηριστικά, το 54,4% των ερωτηθέντων ήταν άνδρες, το 43,5% ήταν ηλικίας μεταξύ 36 και 45 ετών, το 53,8% ήταν άγαμοι, το 34,8% είχε μόνο πτυχίο BSc και το 44,0% ήταν εργαζόμενοι. Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά των δωρητών κερατοειδούς, το 27,5% των ερωτηθέντων ήταν πρόθυμοι να γίνουν δωρητές κερατοειδούς πριν από την παρέμβαση του φυλλαδίου και το 50,0% μετά την παρέμβαση. Το ποσοστό των συμμετεχόντων στη μελέτη που ήταν πρόθυμοι να γίνουν δωρητές κερατοειδούς πριν από την παρέμβαση με το φυλλάδιο σε δείγμα 91 ατόμων διέφερε σημαντικά από το ποσοστό που ήταν πρόθυμοι να γίνουν δωρητές κερατοειδούς μετά την παρέμβαση (27,5% -25/91- έναντι 49,5% -45/91-, p<0,001). 

Συμπεράσματα: Ως αποτέλεσμα, οι εκπαιδευτές υγείας της κοινότητας, οι γιατροί και οι νοσηλευτές, θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα ενημερωτικά φυλλάδια ως ένα οικονομικά αποδοτικό και αποτελεσματικό μέσο για την αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τη δωρεά κερατοειδούς και άλλων συμπαγών οργάνων.