Προσωπικοί επαγγελματικοί και εργασιακοί παράγοντες που σχετίζονται με την επαγγελματική εξουθένωση των μαιών στην Κρήτη εν μέσω της πανδημίας Covid-19

Περίληψη

Εισαγωγή: Το υγειονομικό προσωπικό βρίσκεται  συνεχώς αντιμέτωπο με αγχωτικές καταστάσεις που προκαλούν συναισθηματική εξάντληση, καθώς διαχειρίζονται περίπλοκες διαδικασίες φροντίδας και θεραπείας. Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας ο υπερβολικός φόρτος εργασίας, ο στιγματισμός, ο αυξημένος κίνδυνος μόλυνσης και η περιορισμένη κοινωνική υποστήριξη προκάλεσαν εντονότερη και ταχύτερη εξάντληση.

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση του επιπολασμού του συνδρόμου της επαγγελματικής  εξουθένωσης στο μαιευτικό προσωπικό των μονάδων υγείας της Κρήτης, εν μέσω της πανδημίας COVID- 19, καθώς και να εντοπιστούν  οι ειδικοί παράγοντες (προσωπικοί, επαγγελματικοί και εργασιακοί) που είναι καθοριστικοί στην εμφάνιση του φαινομένου.

Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συγχρονική μελέτη σε δείγμα 104 μαιών που εργάζονταν σε όλα τα επίπεδα φροντίδας υγείας των ιδιωτικών και των δημόσιων μονάδων υγείας της Κρήτης. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με τα εργαλεία Copenhagen Burnout Inventory (CBI) και την κλίμακα  φόβου COVID (FCV-19S), προκειμένου  να εντοπιστούν οι ειδικοί παράγοντες για την εμφάνιση του συνδρόμου της επαγγελματικής εξουθένωσης και να γίνει συσχέτιση του φόβου λόγω COVID– 19 με τον βαθμό της εξουθένωσης. Η ανάλυση των δεδομένων  έγινε με τη χρήση του προγράμματος SPSS (IBM Corp. Released 2019, IBM SPSS Statistics for Windows, v.26.0, Armonk, NY: IBM Corp.).

Αποτελέσματα: Η έρευνα έδειξε μέτρια ή χαμηλά επίπεδα εξουθένωσης για τις μαίες που εργάζονται στην Κρήτη, καθώς η μέση βαθμολογία της Προσωπικής βρέθηκε 53,3, της Εργασιακής 44,7 και σημαντικά χαμηλότερη της εξουθένωσης του Εξυπηρετούμενου με 34,2 (p<0,001). Στην κλίμακα του φόβου λόγω COVID–19 βρέθηκαν μέτρια επίπεδα φόβου (17,1), ενώ οι μισές περίπου μαίες (51,9%) βρέθηκε να έχουν υψηλό επίπεδο φόβου λόγω COVID-19. Στη μέτρια ή σοβαρή Προσωπική εξουθένωση σημαντική επίδραση φαίνεται να καθορίζει η απασχόληση σε ιδιωτική δομή εργασίας (OR=3,10, p=0,039), η κατά έτος αύξηση των ετών που κάνουν ή έκαναν νυχτερινές βάρδιες (OR=1,08, p=0,047) ή ο υψηλός Φόβος λόγω COVID-19 (OR=2,74, p=0,038). Στη μέτρια ή σοβαρή Εργασιακή εξουθένωση σημαντική επίδραση φαίνεται να καθορίζει επίσης η απασχόληση σε ιδιωτική δομή εργασίας (OR=3,57, p=0,017) ή η κατά έτος αύξηση των ετών που κάνουν ή έκαναν νυχτερινές βάρδιες (OR=1,10, p=0,047). Τέλος, στη μέτρια ή σοβαρή Εξουθένωση Εξυπηρετούμενου σημαντική επίδραση φαίνεται να καθορίζει ο υψηλός Φόβος λόγω COVID-19 (OR=2,90, p=0,037).

Συμπεράσματα: Οι ακραίες καταστάσεις που αντιμετωπίζουν οι μαίες κατά τη διάρκεια πανδημίας μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εξάντλησης, η οποία έχει δυσμενείς επιπτώσεις όχι μόνο στην ατομική ευημερία, αλλά και στη φροντίδα των ασθενών και στο σύστημα της υγειονομικής περίθαλψης.