Διερεύνηση Συσχέτισης του Επιπέδου Συμπόνιας των Ελλήνων Αξιωματικών Νοσηλευτών με το Ηγετικό τους Στυλ

Περίληψη

Εισαγωγή: Η συμπόνια θεωρείται πλέον ως απαραίτητη ικανότητα του νοσηλευτή για την παροχή σωστής και αποτελεσματικής φροντίδας στους ασθενείς. Οι Αξιωματικοί (ΥΝ) με τη διπλή τους ιδιότητα, ως στρατιωτικοί και νοσηλευτές, συχνά ηγούνται ομάδων που στοχεύουν στη βελτίωση της υγείας των ασθενών, για αυτό η διερεύνηση της επίδρασης του ηγετικού τους στυλ στο επίπεδο συμπόνιας τους αποτελεί ένα πεδίο που αξίζει να μελετηθεί. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της συσχέτισης του επιπέδου συμπόνιας των Ελλήνων Αξιωματικών Νοσηλευτών με το δικό τους ηγετικό στυλ και με τα δημογραφικά - επαγγελματικά χαρακτηριστικά τους. Υλικό και Μέθοδος: Πρόκειται για μια συγχρονική ποσοτική μελέτη που πραγματοποιήθηκε το διάστημα από τον Δεκέμβριο του 2019 έως τον Μάιο του 2020 με τη μέθοδο της δειγματοληψίας ευκολίας. Στη μελέτη συμμετείχαν 235 Αξιωματικοί Νοσηλευτές των Ελληνικών Στρατιωτικών Νοσοκομείων. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε ένα ενιαίο ερωτηματολόγιο που περιείχε Κοινωνικο-δημογραφικά στοιχεία, Ερωτηματολόγιο συμπόνιας στην εργασία, Ερωτηματολόγιο ικανότητας συμπόνιας και Πολυπαραγοντικό ερωτηματολόγιο ηγεσίας (MLQ-5X). Διανεμήθηκαν συνολικά 400 έντυπα ερωτηματολόγια με ποσοστό απόκρισης 58,75%. Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με τη χρήση του στατιστικού πακέτου SPSS 22.0. Αποτελέσματα: Η έρευνα έδειξε ότι το μετασχηματιστικό και το συναλλακτικό στυλ ηγεσίας συνυπάρχουν στη Νοσηλευτική Υπηρεσία των Ενόπλων Δυνάμεων με μέση τιμή στις υποκλίμακές τους 2,72(SD=0,70)– 2,95(SD=0,54) μονάδες και 2,47(SD=0,69)–2,74(SD=0,63) μονάδες αντίστοιχα, ενώ το παθητικό στυλ κατείχε πολύ μικρό ποσοστό με μέση τιμή στις υποκλίμακές του 0,88(SD=0,61)–0,94(SD=0,65) μονάδες. Προέκυψε, ακόμη, ότι η συμπόνια στην εργασία και η ικανότητα συμπόνιας βελτιώνονταν όσο αυξάνονταν τα χαρακτηριστικά του μετασχηματιστικού ή του συναλλακτικού στυλ ηγεσίας και όσο καλύτερα ήταν τα αποτελέσματα της ηγεσίας, ενώ μειώνονταν όσο αυξάνονταν τα χαρακτηριστικά του παθητικού στυλ ηγεσίας. Συγκεκριμένα, υψηλότερες τιμές στην κλίμακα «Πνευματική διέγερση» σχετίζονταν με περισσότερη συμπόνια στην εργασία στη διάσταση «Να βιώνει στα βάσανα των άλλων» (p=0,010), ενώ υψηλότερες τιμές στην κλίμακα «Φιλελεύθερη ηγεσία» σχετίζονταν με λιγότερη συμπόνια στην εργασία στην ίδια διάσταση (p<0,001). Υψηλότερες τιμές στην κλίμακα «Ενδεχόμενη ανταμοιβή» σχετίζονταν με περισσότερη συμπόνια στην εργασία στη διάσταση «Αναλαμβάνει κατάλληλη δράση» (p=0,023). Επιπλέον, υψηλότερες τιμές στις κλίμακες «Εμπνευσμένο κίνητρο», «Εξατομικευμένο ενδιαφέρον» και «Επιπλέον προσπάθεια» σχετίζονταν με περισσότερη ικανότητα επικοινωνίας (p=0,035, p=0,022 και p=0,042 αντίστοιχα). Υψηλότερες τιμές στην κλίμακα «Αποτελεσματικότητα» σχετίζονταν με περισσότερη ευαισθησία (p=0,049). Συμπεράσματα: Η διδαχή της κατάλληλης ηγετικής συμπεριφοράς, η προώθηση της κουλτούρας συμπόνιας και η συνεχής εκπαίδευση των νοσηλευτών για τη διαχείριση των συναισθημάτων τους πρέπει να συμπεριληφθούν στην υποδομή της νοσηλευτικής επιστήμης.