Διερεύνηση των Αναγκών των Οικογενειών Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες
Περίληψη
Η οικογένεια είναι το πρώτο περιβάλλον μέσα στο οποίο το παιδί ζει, δρα και εξελίσσεται. Οι ρόλοι όμως μέσα στην οικογένεια ενός παιδιού με ειδικές ανάγκες καθορίζονται όταν γίνει αντιληπτή η μορφή της αναπηρίας του είτε μέσα από την παρατηρητικότητα των καθημερινών δυσκολιών του είτε με επίσημη διάγνωση. Σκοπός: Να διερευνηθεί ο τρόπος με τον οποίο προκύπτουν, επηρεάζουν το οικογενειακό κλίμα και αξιολογούνται οι ανάγκες της οικογένειας η οποία έρχεται αντιμέτωπη με τις ειδικές ανάγκες του παιδιού της. Υλικό και Μέθοδος: Το ερευνητικό εργαλείο που χρησιμοποιείται στην παρούσα έρευνα είναι το ερωτηματολόγιο. Το δείγμα που επιλέχθηκε αφορούσε σε εκατόν είκοσι γονείς (Ν=120) παιδιών με ειδικές ανάγκες στο Ν. Ημαθίας, τα οποία φοιτούσαν κατά το έτος 2017–2018 σε Ειδικά Σχολεία. Η χορήγηση και συλλογή των ερωτηματολογίων διήρκησε από τον Δεκέμβριο του 2017 έως τον Ιανουάριο του 2018. Για τη στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο Statistical Package for the Social Sciences (SPSS v. 22.0) για Windows. Το ερωτηματολόγιο περιελάμβανε τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των γονιών, στοιχεία των παιδιών και την κλίμακα Οικογενειακών Αναγκών "Family Needs Survey". Αποτελέσματα: Η πλειοψηφία των γονέων είναι έγγαμοι (86,7%), ενώ οι εξήντα συμμετέχοντες είναι γυναίκες (50%) και οι υπόλοιποι εξήντα, άνδρες (50%). Τα αγόρια με αναπηρία αποτελούσαν το 63,3% των παιδιών του δείγματος ενώ τα κορίτσια το 36,7%. Ποσοστό αναπηρίας από 80–99% εμφάνιζε το 25% των παιδιών ενώ τα κύρια προβλήματα ήταν η νοητική υστέρηση (70%) και ο αυτισμός (26,6%). Η σημαντικότερη ανάγκη στην οποία εστιάζουν και χρειάζονται βοήθεια οι οικογένειες των παιδιών αυτών είναι η εύρεση του κατάλληλου σχολείου για το παιδί τους (74,7%) ενώ αμέσως μετά ακολουθεί η ανάγκη εύρεσης ενός ιατρού ή οδοντιάτρου που θα κατανοεί τις ανάγκες του γονέα και του παιδιού (70%). Παράλληλα, τα ευρήματα της έρευνας έδειξαν ότι υπάρχει αρνητική σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στο ετήσιο οικογενειακό εισόδημα και την ανάγκη για οικονομική βοήθεια (p<0,001). Επιπρόσθετα, υπάρχει επίσης αρνητική σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στο ετήσιο οικογενειακό εισόδημα και τις ατομικές ανάγκες των ερωτηθέντων (p<0,001) αλλά και την ανάγκη εύρεσης των κατάλληλων υπηρεσιών για το παιδί τους (p=0,001). Επίσης, αρνητική συσχέτιση διαπιστώνεται ανάμεσα στην ηλικία των ερωτηθέντων και στην ανάγκη για περισσότερες πληροφορίες (p<0,05). Συμπεράσματα: Το βασικό συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι οι πιο σημαντικές ανάγκες της οικογένειας έγκεινται στην αναζήτηση πληροφοριών για τον τρόπο με τον οποίο δύνανται να βοηθήσουν τα παιδιά τους καθώς και για το πώς μπορούν να αντεπεξέλθουν στις οικονομικές αλλά και αναπτυξιακές ανάγκες των παιδιών τους.