Mέθοδοι Διαχείρισης και Αναγνώρισης Αποθανόντων Θυμάτων μετά από Μαζικές Καταστροφές
Περίληψη
Η διαχείριση και η αναγνώριση των αποθανόντων θυμάτων αποτελεί σημαντικό κομμάτι στην αντιμετώπιση μιας μαζικής καταστροφής, το οποίο θεωρείται κομβικής σημασίας βήμα, για την ανάκαμψη της πληγείσας κοινότητας. Σκοπός: Ο προσδιορισμός της αποτελεσματικότερης μεθόδου διαχείρισης και αναγνώρισης θανόντων θυμάτων μετά από μαζικές καταστροφές, ανάλογα με το είδος τους και τις υπάρχουσες συνθήκες. Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε σύνθετη αναζήτηση των βιβλιογραφικών βάσεων δεδομένων Medline/Pubmed, Cochrane library και GoogleScholar, χωρίς χρονικούς περιορισμούς. Οι λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν κατά την αναζήτηση ήταν: DVI, disaster, victim, identification, mass fatality, dead bodies management και οι συνδυασμοί αυτών. Κριτήρια ένταξης μελετών ήταν να αφορούν σε ανθρώπους και η γλώσσα γραφής να είναι τα Αγγλικά. Συνολικά εντοπίσθηκαν 526 δημοσιεύσεις, εκ των οποίων οι 35 κρίθηκαν κατάλληλες και αποτέλεσαν το δείγμα της ανασκόπησης. Αποτελέσματα: Η διαχείριση και η αναγνώριση των νεκρών φάνηκε να εξαρτάται από τον τύπο της καταστροφής (tsunami, φωτιά, αεροπορικό δυστύχημα, τρομοκρατική επίθεση, ναυάγιο και άλλες καταστροφές), τον αριθμό των θυμάτων, και τα διαθέσιμα μέσα, ενώ η κατάσταση των σορών είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχή εφαρμογή κάθε μεθόδου αναγνώρισης. Για την αποτελεσματική διαχείριση μεγάλου αριθμού θυμάτων ήταν απαραίτητη η δημιουργία προσωρινών νεκροτομείων και η αποθήκευση με χρήση ψύξης, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής. Η ύπαρξη κατάλληλων υποδομών και εκπαίδευσης φάνηκε να προαγάγει την αποτελεσματικότητα. Η ανάλυση του DNA φάνηκε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλους τους τύπους καταστροφών, με κύριους περιορισμούς την ανάγκη ύπαρξης υποδομών και το κόστος και ήταν απαραίτητη σε περιπτώσεις ακρωτηριασμών. Η χρήση των δακτυλικών αποτυπωμάτων δεν ήταν δυνατή σε περιπτώσεις μεγάλης καταστροφής των σορών από φωτιά ή προχωρημένη αποσύνθεση, αλλά αποτέλεσε μία εύκολη και ταχεία μέθοδο στις περιπτώσεις όπου μπορούσε να εφαρμοσθεί. Τέλος η συγκριτική οδοντολογική ανάλυση εφαρμόσθηκε σε όλα τα είδη καταστροφών και ιδιαίτερα σε περιπτώσεις μεγάλης καταστροφής των σορών. Η ύπαρξη και η δυνατότητα πρόσβασης σε προθανάτια δεδομένα των θυμάτων ήταν κρίσιμη για την αποτελεσματική εφαρμογή κάθε μεθόδου. Συμπέρασμα: Αναγνωρίζοντας έναν κίνδυνο, θα μπορούσε να γίνει και εκτίμηση για την καταλληλότερη μέθοδο διαχείρισης και αναγνώρισης των θυμάτων μετά από μία δυνητική καταστροφή. Η κατάλληλη προετοιμασία και η οργάνωση κάθε κράτους μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την αποτελεσματικότητα των μεθόδων αναγνώρισης.