Μέτρηση Επιπέδων Νευροπεπτιδίων Πόνου ως Δείκτες Αποτελεσματικότητας των Χορηγούμενων Οπιοειδών σε Βαρέως Πάσχοντα Παιδιά
Περίληψη
Η αποτελεσματική χορήγηση αναλγησίας στους παιδιατρικούς ασθενείς που νοσηλεύονται στις μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) κρίνεται απαραίτητη για τη διασφάλιση της φυσιολογικής και ψυχολογικής άνεσης και συχνά περιλαμβάνει τη χορήγηση οπιοειδών αναλγητικών. Η συμπεριφορική κλίμακα Comfort B χρησιμοποιείται ευρέως για την αξιολόγηση της αποτελεσματικής αντιμετώπισης του πόνου σε παιδιά που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ. Ωστόσο αντικειμενικοί βιοδείκτες πόνου δεν έχουν μελετηθεί μέχρι σήμερα σε σχέση με την αναλγησία σε βαρέως πάσχοντα παιδιά. Σκοπός: H αξιολόγηση των επιπέδων νευροπεπτιδίων πόνου [νευροκινίνη Α (NKA), Νευροπεπτίδιο Υ (NPY)] στον ορό αίματος, ως πιθανοί βιοδείκτες αποτελεσματικότητας των χορηγούμενων οπιοειδών αναλγητικών στην αντιμετώπιση του πόνου στα βαρέως πάσχοντα παιδιά. Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε προοπτική μελέτη συσχετίσεως με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις και συγχρονικές συγκρίσεις, κατά την περίοδο Ιουλίου 2015–Ιανουαρίου 2016, σε δείγμα ευκολίας 20 ασθενών, που νοσηλεύονταν σε ΜΕΘ Παίδων της Αθήνας. Τα επίπεδα πόνου αξιολογήθηκαν με τις κλίμακες Comfort B και VASobs και ταυτόχρονα ελήφθησαν δείγματα αίματος: (α) τη χρονική περίοδο όπου οι ασθενείς ελάμβαναν συνεχιζόμενη έγχυση οπιοειδών και (β) 4 ώρες ή περισσότερο μετά από τη διακοπή της αναλγησίας. Τα επίπεδα της NKA και του NPY ποσοτικοποιήθηκαν με ELISA. Πραγματοποιήθηκαν μη παραμετρικοί στατιστικοί έλεγχοι με το στατιστικό πακέτο SPSSver.24, σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας p≤0,05. Αποτελέσματα: Η μέση ηλικία των παιδιών ήταν 8,40 (±5,4) έτη και η μέση διάρκεια νοσηλείας 3,75 (±2) ημέρες. Παρατηρήθηκε μείωση των τιμών της NKA και αύξηση του NPY μετά τη διακοπή των οπιοειδών. Επίσης, παρατηρήθηκε μεγαλύτερη διάμεση τιμή της NKA (U=10, p=0,023), και του NPY (U=4, p=0,007) κατά τη διάρκεια χορήγησης φαιντανύλης. Παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των τιμών της NKA και του NPY σε σχέση με τη χορήγηση ή όχι καταστολής σε συνδυασμό με τη χορηγούμενη αναλγησία (p<0,001) όπου τα επίπεδα NKA βρέθηκαν πιο μειωμένα ενώ του NPY πιο αυξημένα όταν χορηγείτο καταστολή. Συμπεράσματα: Η παρούσα έρευνα αποτελεί μία από τις πρώτες προσπάθειες αξιολόγησης των νευροπεπτιδίων πόνου ως βιοχημικούς δείκτες αποτελεσματικότητας της χορήγησης οπιοειδών αναλγητικών σε δείγμα ανθρώπων. Αν και παρατηρήθηκαν μεταβολές στις τιμές των νευροπεπτιδίων κατά τη διάρκεια χορήγησης των οπιοειδών αναλγητικών και μετά τη διακοπή τους, τα αποτελέσματα δεν μπορούν να γενικευτούν λόγω του μικρού δείγματος της μελέτης.