Διαχείριση του Πολυτραυματία σε Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών: Αιτίες Τραυματισμού και Έκβαση

Περίληψη

Το τραύμα αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας, ανά την υφήλιο, το οποίο επηρεάζει τις ζωές, κυρίως νέων και υγιών ενηλίκων. Σε ετήσια βάση καταγράφονται περίπου 5,8 εκατομμύρια θάνατοι που οφείλονται σε τραυματισμούς, καθιστώντας τους την τρίτη αιτία θνησιμότητας σε παγκόσμιο επίπεδο. Κυρίαρχη θέση ανάμεσα στις διάφορες αιτίες τραυματισμού κατέχουν τα τροχαία ατυχήματα, ενώ υπολογίζεται, παγκοσμίως, ότι, σε ετήσια βάση το κόστος αντιμετώπισής τους κυμαίνεται στο 1–2% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ). Σκοπός της μελέτης ήταν η καταγραφή των πολυτραυματιών που αντιμετωπίστηκαν σε Θάλαμο Αναζωογόνησης ενός Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών, με απώτερο σκοπό την αναζήτηση παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο για τραυματισμό, των αιτιών τραυματισμού, καθώς και των εκβάσεών τους. Υλικό και Μέθοδος: Πρόκειται για αναδρομική περιγραφική μελέτη συσχέτισης. Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 323 πολυτραυματίες που αντιμετωπίστηκαν στον Θάλαμο Αναζωογόνησης του ΤΕΠ μεγάλου νοσοκομείου ενηλίκων της Βόρειας Ελλάδας, σε χρονική διάρκεια 5 ετών (01.01.2005–31.12.2009) (δείγμα ευκολίας). Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε από τα βιβλία ασθενών του Θαλάμου Αναζωογόνησης και η ανάλυση έγινε με το στατιστικό πακέτο SPSS 19.0. Αποτελέσματα: Η πλειοψηφία των πολυτραυματιών ήταν άνδρες (78%) και ο μέσος όρος ηλικίας 41,45±21,25 έτη. Για το 52% των ασθενών η αιτία τραυματισμού ήταν τροχαίο ατύχημα, ενώ ένα 16,7% προήλθε από πτώση από ύψος. Οι 144 πολυτραυματίες εισήχθησαν σε χειρουργική κλινική, ενώ το 24,5% σε ΜΕΘ και το 15% στο χειρουργείο. Τα τροχαία ατυχήματα φάνηκε να έχουν στατιστικά σημαντική συσχέτιση με την τελική έκβαση (p<0,001, ρ=–0,2), με τους ασθενείς να καταλήγουν ή να οδηγούνται στη ΜΕΘ, ενώ στατιστικά σημαντικά συσχετίστηκε με την έκβαση και η εποχή του τραυματισμού, ήτοι χειρότερη έκβαση για όσους υπέστησαν τραυματισμό το καλοκαίρι (p=0,027, ρ=–0,123). Αντίθετα, το αίτιο του τραυματισμού δεν συσχετίστηκε ούτε με την ηλικία του ασθενούς, ούτε με την εποχή του συμβάντος. Συμπέρασμα: Απαιτείται συνεχής εκπαίδευση όλου του εμπλεκόμενου στην παροχή φροντίδας υγείας, υγειονομικού προσωπικού, με στόχο τη μείωση της αναπηρίας και την πληρέστερη ανάρρωση των πολυτραυματιών. Σημαντικός αναδεικνύεται και ο ρόλος των νοσηλευτών, τόσο κατά την εξειδικευμένη αντιμετώπιση του πολυτραυματία, όσο και στη μείωση της επίπτωσης των τροχαίων ατυχημάτων που αποτελούν το συχνότερο αίτιο τραυματισμού στη χώρα μας, μέσω προγραμμάτων αγωγής υγείας στο σχολείο και στην κοινότητα.