Κοινωνικοί Προσδιοριστικοί Παράγοντες της Υγείας

Περίληψη

Η υγεία είναι μια πολυσύνθετη έννοια. Επηρεάζεται από τις επιστημονικές εξελίξεις, από παθοφυσιολογικούς και κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες, που συντελούν στην αλληλεξάρτηση της υγείας και της κοινωνίας. Σκοπός: Ανασκόπηση και περιγραφή των κοινωνικών καθοριστών της υγείας, καθώς και ανάλυση του πώς επιδρούν ουσιαστικά και επηρεάζουν την υγεία. Υλικό και Μέθοδος: Διενεργήθηκε περιεκτική αναζήτηση της διεθνούς και της ελληνικής βιβλιογραφίας, μέσω των ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων Μedline, Science Direct, PsycINFO, Embase, Iatrotek, μέσω της μηχανής αναζήτησης Google Scholar, καθώς και στον ιστότοπο HEAL-Link. Οι λέξεις-κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν “social determinants of health”, “health”, “disease”, “poverty”, “mortality” και “unemployment”. Η αναζήτηση αφορούσε σε άρθρα από το 1986-2013 και αποκλείστηκαν αμιγώς ιατρικά άρθρα για τη θνησιμότητα. Αποτελέσματα: Οι παράγοντες που έχουν καταγραφεί στη διεθνή βιβλιογραφία ως προσδιοριστές ή κοινωνικοί καθοριστές της υγείας (social determinants of health) είναι το εισόδημα, η κοινωνική διαστρωμάτωση και το επίπεδο εκπαίδευσης, η εργασία και οι συνθήκες εργασίας, η ανεργία, το άγχος, τα πρώτα παιδικά χρόνια και το οικογενειακό περιβάλλον, η κοινωνική υποστήριξη και οι κοινωνικές σχέσεις, η διατροφή και οι συνθήκες διαβίωσης, οι μετακινήσεις (ατομικές, συλλογικές) και ο εθισμός σε διάφορες ουσίες. Συμπεράσματα: Η θεώρηση της υγείας με πολυδιάστατο και πολυπαραγοντικό τρόπο, την απομακρύνει από την κλασική ιατρική προσέγγιση. Η διατήρηση και η βελτίωση της υγείας παγκόσμια στηρίζεται στη στοχευόμενη δράση για την αντιμετώπιση των κοινωνικών προσδιοριστικών παραγόντων της υγείας, με την εκτίμηση των αναγκών, των σύγχρονων προκλήσεων και των διεθνών τάσεων.