Ποιότητα ζωής γυναικών με καρκίνο μαστού, έξι μήνες μετά τη μαστεκτομή

Εισαγωγή: Η ποιότητα ζωής αποτελεί μια υποκειμενική αξιολόγηση της σωματικής, ψυχολογικής και κοινωνικής ευεξίας και αντανακλά τις αντιλήψεις των ασθενών σχετικά με τον αντίκτυπο της διάγνωσης και θεραπείας του καρκίνου του μαστού στην καθημερινή ζωή. Η καλύτερη ποιότητα ζωής σχετίζεται με μεγαλύτερη επιβίωση ασθενών με διάφορους τύπους καρκίνου.Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν η αξιολόγηση της ποιότητας ζωής των γυναικών με καρκίνο του μαστού κατά τη διάγνωση, πριν από τη μαστεκτομή και έξι μήνες μετά τη μαστεκτομή.

Υλικό και Μέθοδος: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 250 γυναίκες με καρκίνο του μαστού που υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή και προσέρχονταν για επανεκτίμηση σε τρία νοσοκομεία του νομού Αττικής. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν με τη συμπλήρωση της κλίμακας SF-36 Health Survey, στην οποία συμπεριελήφθησαν τα χαρακτηριστικά των ασθενών. Το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ήταν p<0,05.

Αποτελέσματα: Από το δείγμα που μελετήθηκε, το 39.2% ήταν ηλικίας μικρότερης των 50 ετών, το 38.8% ήταν 51-61 ετών και το 22% ήταν ≥66 ετών. Εκτός από τη μαστεκτομή, το 69.6% υποβλήθηκε σε επικουρική ακτινοθεραπεία, το 85.6% χημειοθεραπεία και το 72.8% σε ορμονοθεραπεία. Όσον αφορά στο στάδιο της νόσου, το 5.2% ήταν σταδίου Ι, το 73.2% σταδίου ΙΙ και το 21.6% σταδίου III. Έξι μήνες μετά τη μαστεκτομή, οι συμμετέχοντες αξιολογούσαν περισσότερο αρνητικά όλες τις διαστάσεις της κλίμακας SF-36 με στατιστικά σημαντική διαφορά (p<0.05), εκτός από τη διάσταση ψυχικής υγείας (p=0.679). Η διάσταση της σωματικής λειτουργικότητας αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας (p<0.001), εκείνες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (p<0.001), τις άνεργες (p=0.001), όσες ζούσαν στην περιφέρεια Αττικής (p0.004), όσες ήταν σταδίου II και III (p=0.008) και όσες δεν έλαβαν επικουρική θεραπεία (p=0.008). Η διάσταση του σωματικού ρόλου αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις γυναίκες ηλικίας άνω των 66 ετών (p=0.041) και όσες ήταν πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (p=0.036). Η διάσταση του σωματικού πόνου αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις γυναίκες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (p=0.001), τις άνεργες (p=0.032) και εκείνες που ανήκαν στο στάδιο ΙΙΙ (p=0.047). Η διάσταση της γενικής υγείας αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις γυναίκες που υποβλήθηκαν επιπλέον σε χημειοθεραπεία και ακτινοβολία (p<0.001) και εκείνες που ήταν ελάχιστα ή καθόλου ενημερωμένες για την ασθένειά τους (p=0.012) και τη θεραπεία (p=0.003). Η διάσταση της κοινωνικής λειτουργικότητας αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις γυναίκες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (p=0.003) και εκείνες που ζούσαν σε μικρή πόλη ή χωριό (p<0.001). Η διάσταση του συναισθηματικού ρόλου από τις γυναίκες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (p=0.011) και εκείνες που ζούσαν σε μια μικρή πόλη ή χωριό (p=0.018). Τέλος, η αλλαγή στην υγεία αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις άγαμες/ διαζευγμένες/εν χηρεία γυναίκες (p=0.040).

Συμπέρασμα: Η ποιότητα ζωής έξι μήνες μετά τη μαστεκτομή αξιολογείται αρνητικά σε όλες τις διαστάσεις της κλίμακας SF-36, εκτός από τη διάσταση της ψυχικής υγείας. Κοινωνικοί, δημογραφικοί και κλινικοί παράγοντες συσχετίστηκαν με την ποιότητα ζωής έξι μήνες μετά τη μαστεκτομή. Η καλύτερη κατανόηση αυτών των παραγόντων και η συνολική αντίληψη για την ποιότητα ζωής αναμένεται να συμβάλει  στον σχεδιασμό ορθολογικών και οικονομικά αποδοτικών παρεμβάσεων για αυτόν τον ευάλωτο γυναικείο πληθυσμό.