Παράγοντες που επηρεάζουν την προθυμία του κοινού για δωρεά κερατοειδούς

Περίληψη

Εισαγωγή:  Η μεταμόσχευση κερατοειδούς είναι η μόνη θεραπευτική επιλογή, εάν η διαφάνεια του κερατοειδούς έχει μειωθεί και όλες οι συντηρητικές, χειρουργικές ή άλλες ιατρικές θεραπείες έχουν αποτύχει. Όταν η οικογένεια το γνωρίζει και είναι ενήμερη γι› αυτό, τόσο στην περίπτωση «opt-in» όσο και στην περίπτωση «soft opt-out», όπου η οικογένεια συμμετέχει στην απόφαση, οι πιθανότητες λήψης του οργάνου είναι μεγαλύτερες, εφόσον υπάρχει το κατάλληλο μεταθανάτιο πλαίσιο. Για να επιτευχθεί αυτή η αύξηση της προθυμίας ενός ατόμου να δωρίσει όργανα ή κερατοειδείς, πρέπει να διερευνηθούν οι παράγοντες που καθορίζουν/προβλέπουν την προθυμία αυτή.

Σκοπός: Να διερευνηθούν οι παράγοντες που επηρεάζουν την προθυμία δωρεάς κερατοειδούς.

Υλικά και μέθοδοι: Εκατόν είκοσι εννέα μη επαγγελματίες/φοιτητές επιστημών υγείας προσεγγίστηκαν από τον κύριο ερευνητή από τον Μάιο του 2022 έως τον Ιανουάριο του 2023, όπως επίσης 38 φοιτητές νοσηλευτικής προσεγγίστηκαν από τον κύριο ερευνητή σε ένα συνέδριο φοιτητών νοσηλευτικής τον Νοέμβριο του 2022. Η μέθοδος συλλογής δεδομένων ήταν ένα αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις κλειστού τύπου. Το ερωτηματολόγιο εκτυπώθηκε, μια εκδοχή του δημιουργήθηκε στο Google Forms και υπήρξαν και ηλεκτρονικές απαντήσεις. Πραγματοποιήθηκε περιγραφική ανάλυση με τον υπολογισμό των συχνοτήτων των κοινωνικοδημογραφικών και χαρακτηριστικών δωρεάς. Για την επαγωγική στατιστική ανάλυση, χρησιμοποιήθηκαν η μέθοδος Monte Carlo, οι έλεγχοι Chi-Square και Kruskal-Wallis, καθώς και η πολυωνυμική ανάλυση λογιστικής παλινδρόμησης, για τη σύγκριση των παραμέτρων των ανεξάρτητων μεταβλητών με τη στάση απέναντι στη δωρεά κερατοειδούς.

Αποτελέσματα: Το 22,3% των ερωτηθέντων επιθυμούσε να γίνει δωρητής κερατοειδούς όσον αφορά τις στάσεις για τη δωρεά κερατοειδούς. Η ανάλυση πολυωνυμικής λογιστικής παλινδρόμησης πραγματοποιήθηκε με εξαρτημένη μεταβλητή τις στάσεις προθυμίας δωρεάς κερατοειδούς (0=»Δεν θέλω να γίνω δωρητής κερατοειδούς», 1=»Δεν έχω αποφασίσει αν θέλω να γίνω δωρητής κερατοειδούς», 2=»Θέλω να γίνω δωρητής κερατοειδούς») και ανεξάρτητες μεταβλητές το επίπεδο θρησκευτικότητας, τον τύπο του ερωτώμενου, το φύλο, την ηλικία, την οικογενειακή κατάσταση, το υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης και την κατάσταση απασχόλησης. Το συνολικό μοντέλο ήταν σημαντικό, χ2(16)=28,84· p<0,025. Συγκρίνοντας τις στάσεις «Δεν έχω αποφασίσει αν θέλω να γίνω δωρητής κερατοειδούς» και «Δεν θέλω να γίνω δωρητής κερατοειδούς», δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική σχέση (p≤0,05) με καμία από τις μεταβλητές του μοντέλου παλινδρόμησης. Όσον αφορά τη σύγκριση μεταξύ «Θα ήθελα να γίνω δωρητής κερατοειδούς» και «Δεν θα ήθελα να γίνω δωρητής κερατοειδούς», η παράμετρος «επίπεδο θρησκευτικότητας» αποδείχθηκε ως προβλεπτικός παράγοντας. (OR 1,39· 95% CI 1,06-1,81· p=0,018).

Συμπεράσματα: Για να επιτευχθεί αύξηση της προθυμίας δωρεάς οργάνων ή κερατοειδούς, πρέπει να διερευνηθούν οι παράγοντες που καθορίζουν/προβλέπουν αυτή την προθυμία. Στην παρούσα μελέτη, η στάση «Θέλω να γίνω δωρητής κερατοειδούς» απαντήθηκε από το 22,3% του πληθυσμού. Η παρούσα μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η θρησκευτικότητα βρέθηκε να προβλέπει την προθυμία δωρεάς κερατοειδούς. Σύμφωνα με αυτά τα ευρήματα, προκειμένου να αυξηθεί η προθυμία για δωρεά κερατοειδών, οι σχετικές πολιτικές υγείας, εκτός από τις καθιερωμένες κατευθυντήριες γραμμές, θα πρέπει να απευθύνονται στις θεολογικές σχολές, στις θρησκευτικές κοινότητες και στους επίσημους θρησκευτικούς φορείς για την ανάληψη πρωτοβουλιών ώστε να αυξηθεί η προθυμία του κοινού για δωρεά οργάνων/κερατοειδών.