Νοσηλευτικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της κόπωσης στα παιδιά με καρκίνο: Συστηματική Ανασκόπηση
Σχετικά με το περιοδικό
Η «ΝOΣΗΛΕYΤΙΚΗ» είναι το επίσημο επιστημονικό νοσηλευτικό περιοδικό, που εκδίδεται από τον Εθνικό Σύνδεσμο Νοσηλευτών Ελλάδας (Ε.Σ.Ν.Ε.) από το έτος 1962. Η «ΝOΣΗΛΕYΤΙΚΗ» αξιολογήθηκε και εγκρίθηκε για αποδελτίωση και διάθεση από την ελληνική βάση δεδομένων ΙΑΤΡΟΤΕΚ (2002) και τις διεθνείς βάσεις δεδομένων CINAHL (2008), EBSCO (2009) και SCOPUS (2010). Το Περιοδικό εκδίδεται ανά τρίμηνο και απευθύνεται σε νοσηλευτές καλύπτοντας όλες τις νοσηλευτικές ειδικότητες- καθώς και σε κάθε άλλο επαγγελματία υγείας. Σκοπός της έκδοσης του Περιοδικού είναι η συμβολή στη συνεχιζόμενη νοσηλευτική εκπαίδευση, η προαγωγή της νοσηλευτικής έρευνας, και η βελτίωση της βασισμένης σε ενδείξεις νοσηλευτικής πρακτικής στην Ελλάδα και Διεθνώς.
Νοσηλευτικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της κόπωσης στα παιδιά με καρκίνο: Συστηματική Ανασκόπηση
Εισαγωγή: Η κόπωση που σχετίζεται με τον καρκίνο (CRF) είναι μια επί- μονη, υποκειμενική αίσθηση κόπωσης που σχετίζεται με τον καρκίνο ή τη θεραπεία του καρκίνου που παρεμβαίνει στη συνήθη λειτουργία. Τελευταία αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως ένα σημαντικό σύ- μπτωμα σε παιδιά και εφήβους με καρκίνο με σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική, γνωστική και ψυχοκοινωνική λειτουργία και επομένως στη συνολική ποιότητα ζωής (QoL).
Σκοπός της μελέτης ήταν η διερεύνηση των νοσηλευτικών παρεμβάσε- ων για τη διαχείριση και αντιμετώπιση της CRF σε παιδιά ή/και εφήβους κατά τη φάση της θεραπείας.
Υλικό-μέθοδος: Πρόκειται για συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας με αναζήτηση άρθρων σε διεθνείς βιβλιογραφικές βάσεις δεδομένων (Medline, PubMed, Scopus, Cochrane Library). Τα κριτήρια εισαγωγής ενός άρθρου στη μελέτη ήταν: να είναι γραμμένο στην αγ- γλική γλώσσα, να είναι απολύτως σχετικό με το θέμα, το δείγμα του να αφορά παιδιά με καρκίνο, να είναι δημοσιευμένο από το 2017-2020, να είναι δημοσιευμένο σε έγκυρο επιστημονικό περιοδικό, το άρθρο να αφορά ερευνητική μελέτη, να μελετά μη φαρμακολογική παρέμβαση για τη βελτίωση της CRF. Μετά από συστηματική και κριτική αξιολόγηση των άρθρων συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη 20 άρθρα.
Αποτελέσματα: Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική αύξη- ση των μελετών για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της κόπωσης σε παιδιά και εφήβους με καρκίνο. Οι 10 από τις μελέτες εστιάζονται στην προώθηση της σωματικής δραστηριότητας κυρίως μέσω αερό- βιας άσκησης, αλλά και ασκήσεων αντίστασης και ευελιξίας, οι 3 σε προγράμματα άσκησης μέσω ψηφιακών διαδραστικών παιχνιδιών και οι 3 σε διαδραστικές δραστηριότητες με κλόουν. Οι υπόλοιπες 4 εστιάζονται στη χρήση άλλων μεθόδων, όπως η γιόγκα, η χρήση γνωστικών και συμπεριφορικών προσεγγίσεων, όπως η εκπαίδευση ύπνου και οι τεχνικές χαλάρωσης, η χρήση σπόρων σόγιας και οι συνεδρίες εργοθε- ραπείας με βάση το παιχνίδι.
Συμπεράσματα: Η CRF στα παιδιά και εφήβους κατά τη φάση της θερα- πείας μπορεί να βελτιωθεί και να ανακουφιστεί τόσο με τη συμμετοχή σε σωματικές δραστηριότητες, όσο και με την εφαρμογή άλλων μεθόδων, όπως επισκέψεις κλόουν, πρόσληψη σόγιας και γιόγκα.